Centralized Exchange (CEX) nedir? Merkezi borsa anlamına gelen Centralized Exchange, bir merkez tarafından yönetilen kripto para borsalarını ifade eder. Bu makalede, CEX nedir, özellikleri nelerdir, DEX’lerden farkları nelerdir gibi sık sorulan soruların yanıtlarını bulabilirsiniz. Kriptoarena.com olarak sizin için hazırladık.
Centralized Exchange (CEX) nedir?
Centralized Exchange (CEX), bir sipariş defteri tutarak kullanıcıların işlemlerini kolaylaştırmayı amaçlayan bir borsa tipidir. Sipariş defteri, bireysel trader’lar tarafından gönderilen alım ve satım emirlerinin bir koleksiyonudur. Bu işlem emirleri, belirli bir miktardaki kripto parayı satın alma veya satma talepleridir. CEX’ler, kullanıcılarından gelen siparişleri toplar. Bunun ardından, ilgili alış ve satış emirlerini eşleştirmek ve yürütmek için özel bir yazılım kullanır.
Centralized Exchange kullanıcıları, aslında kripto veya fiat para birimleri alışverişi yapmaz. Bunun yerine, borsa kullanıcıların varlıklarının gözetimini üstlenir ve trader’a yatırımına karşılık gelen miktarda borç senedi (IOU) verir. Borsa, kullanıcıların IOU’larını işlemlerde el değiştirirken dahili olarak izler ve bunları yalnızca fonlar çekildiği zaman gerçek para birimine dönüştürür.
Merkezi borsa yaygın bir borsa tipi midir?
CEX’ler, kripto borsaları arasında yaygın kullanılan bir borsa biçimidir. Bu tür borsalar, işlemler tek bir merkez tarafından yönetildiğinden, hız ve maliyet verimliliği açısından kripto yatırımcılarını kendisine çeker.
Centralized Exchange (CEX) ne gibi dezavantajlara sahiptir?
Bununla birlikte, CEX’lerin merkezi bir varlığa dayanması bazı dezavantajlara yol açar. Bir merkezi borsa, dahili işlemlerini kullanıcılara açıklamaz. Bu şeffaflık eksikliği, sahte hacim artışları ve fiyat manipülasyonu gibi kötü niyetli uygulamalara olanak tanır. Kullanıcıların varlıklarını ellerinde bulundurdukları gerçeği, merkezi bir borsayı hem kuruluş dışından hem de kuruluş içinden potansiyel saldırganlar için kazançlı bir hedef haline getirmektedir. 2019’da en büyük 12 CEX’e yapılan siber saldırıların sonucunda 292 milyon doların üzerinde fon çalındı. Teknik sorunlar veya koordineli saldırılar, CEX hizmetlerinde önemli kesinti sürelerine yol açarak müşterileri için ticaret fırsatlarının kaybedilmesine de neden olabilir. Son olarak, merkezileşen borsalar, yerel ve küresel düzenleyiciler için kolay bir hedeftir.
CEX’ler ile DEX’ler arasındaki farklar nelerdir?
- Merkeziyetsiz borsa anlamına gelen DEX’ler, yalnızca blok zincirine güvenen dağıtık bir yapıya sahiptir. Merkezi borsa (CEX) ise bir banka veya şirketin belirli bir merkezinden yönetilmektedir.
- Merkezi borsalarda yapılan işlemler bir veri tabanında kayıt altına alınır. Kimlik bilgileriniz gibi kişisel verileriniz bu veri tabanında saklanır. Merkeziyetsiz borsalarda ise durum farklıdır. Bu tip borsalarda tanılama yapmanız gerekmez yani kişisel bilgilerinizi bulundurmaz ve saklamazlar. Bu nedenle, DEX’ler CEX’lerden daha güvenli bir borsa tipi olarak kabul edilmektedir.
- Merkezi borsa kullanıcıları hem fiat hem de kripto paralar ile işlem yapabilmektedir. Ancak, merkeziyetsiz borsalarda yalnızca kripto varlıklar ile işlem yapılmaktadır.
- Merkeziyetsiz borsalar dağıtık yapılarına rağmen merkezi borsalara göre daha pahalıdır.
