Nobel ödüllü ünlü ekonomist Paul Krugman, The New York Times’taki düzenli köşe yazısında, serbest ticaret, temiz enerji ve mali düzenlemeler konularına değindi. Eski MIT ve Princeton profesörü, Bitcoin’i ya da genel olarak kripto para birimlerini sevmiyor. Ünlü ekonomistin kripto piyasasına bakışı, kripto piyasalarını yüksek faizli ipoteklerle karşılaştırdığı son makalesinden de açıkça görülüyor.
Krugman, 2008 yılına benzer şekilde aynı insan gruplarının bugün de avlandığını düşünüyor
Kripto para piyasası ile 2008 mali krizini değerlendiren Krugman, 2008 krizinde yüksek faizli ipoteklerin her şeyin başlamasına yardımcı olan faktörlerden olduğunu belirtiyor. Özetle, borç verenler, onları uzun vadede ödeme gücü olmayan insanlara karmaşık krediler ile fon kullandırdı. Bu ipoteklerin çoğu, zamanla artan düşük başlangıç faiz oranlarına sahipti; bunun mantığı, ev sahiplerinin daha fazla öz sermayeye sahip olduklarında daha iyi koşullarla yeniden finanse edebilmeleriydi. Ne de olsa ev fiyatları sadece yükselecekti, değil mi? Ancak ev fiyatları artmayı bıraktı ve birçok Amerikalı ev kredilerini temerrüde düşürdü. Wall Street’in bu yüksek faizli ipotekleri yatırım araçlarına dönüştürmesi ve görünüşe göre herkesin bunlara maruz kalması krizde birleştirici bir rol oynadı. ABD ve küresel ekonominin üzerine domino taşları düşmeye başladı.
The gist of Krugman's latest missive: only the rich (mostly white) are smart and capable enough to invest in crypto. Make it illegal for anyone else.
But… Krugman himself is a rich, white, Nobel laureate who missed a $3t asset class while plebs around the world front ran him.
— Troy Cross (@thetrocro) January 28, 2022
Krugman, kripto piyasasının küresel bir krize neden olacak kadar büyük olmadığını iddia etse de, 2008 yılına kadar borç verenler tarafından hedeflenen aynı insan gruplarının bugün avlandığını düşünüyor. Times köşe yazarı, kripto yatırımcılarının yüzde 44’ünün beyaz olmadığını ve yarısından fazlasının üniversite diplomasına sahip olmadığını tespit eden bir NORC anketinden alıntı yapıyor. Bitcoin ve diğer kripto para birimlerindeki yatırımcıların “hem bu kararı vermek için iyi donanımlı hem de şüphecilerin haklı olduğu ortaya çıkarsa kayıpları karşılayacak kadar mali açıdan güvenli” kişiler olması gerektiğini belirterek devam ediyor, ancak böyle olduklarını düşünmediğini de açıkça belirtiyor. Ayrıca, kripto endüstrisinin yatırımın demokratikleşmesine yönelik beklentilerinin, riskli ipotekleri satanların argümanlarına benzer olduğunu düşünüyor. Reed College felsefe profesörü Troy Cross, Krugman’ın belirli insanların piyasalardan ve kendilerinden korunması gerektiği yönündeki argümanına şöyle itiraz etti:
Krugman’ın son mektubunun özü: Sadece zenginler (çoğunlukla beyaz) kripto para piyasasına yatırım yapacak kadar akıllı ve yetenekli. Bunu başkaları için yasa dışı hale getirin.
Kripto para fiyatlarının volatilitesi yatırımcıların mali durumunu kötüleştiriyor
Yine de Krugman’ın argümanının içeriğinden bağımsız olarak birkaç geçerli noktası var. Kripto para, fiyat dalgalanmaları nedeniyle bir risk varlığıdır. Fiyat her zaman yükselmez; aşağı inebilir. CoinMarketCap verilerine göre, Bitcoin’in mevcut fiyatı (36.900 dolar), üç aydan kısa bir süre önce belirlenen tüm zamanların en yüksek seviyesinden yüzde 46’dan fazla düşük. Ayrıca bazı kişilerin kripto piyasasına yatırım yapacak veya kripto işlemi yapacak paraya sahip olmadığı konusunda da haklı. “Rekt” sadece LOL’ler için söylenen bir kelime değil; tasfiyeler, fiyat düşüşleri ve DeFi hack’leri, paraları tamamen kripto para birimlerine bağlıyken insanların mali durumlarını gerçekten mahvediyor. Ancak bazıları nakit paranın da riskli olduğunu düşünüyor. Örneğin Gemini’nin kurucu ortağı Tyler Winklevoss, Krugman’a yanıt olarak şöyle yazdı:
Peki ya enflasyon yoluyla ABD dolarının çöküşü ne olacak?
Bitcoin bunu düzeltir.
Ancak Krugman ayrıca elma ve armutları karşılaştırıyor. Yüksek faizli ipotekler, faiz ödemelerinin balonlaşması nedeniyle özellikle riskliydi. Kaldıraçlı alım satım işine girmedikçe, sahip olduğunuz varlıkları korumak için genellikle kripto satın almaya devam etmeniz gerekmez. İyi parayı kötüyle kovalamak zorunda değilsiniz. Daha da önemlisi, Krugman’ın argümanı kısmen kendi içinde çöküyor çünkü subprime mortgage krizi sırasında riskli yatırımları sadece ev sahiplerinin üstlendiğini ima ediyor. Ancak borç verenler aynı zamanda bir risk varlığı olan gayrimenkul üzerine büyük bir yatırım yapıyorlardı. Bunlara şirketler de dahildi. İpoteğe dayalı menkul kıymet ihraç eden Wall Street yatırım bankası Bear Stearns tam da bu nedenle çöktü. Sorumsuz yatırım, az parası olan insanların özel kalesi değildir. Kripto para piyasası ile ilgili daha fazla güncel haber için lütfen Kriptoarena.com adresini ziyaret ediniz.
Son dakika gelişmelerden anında haberdar olmak için bizi Twitter’da, Facebook’ta ve Instagram’da takip edin ve Telegram ve YouTube kanalımıza katılın!
